Конопът (Cannabis) е растение от отдел покритосеменни. Обикновено се отглежда заради здравите си влакна, високата скорост на растеж и мазнините в семената. От някои сортове коноп (канабис) може да се добива и марихуана.
Конопља (лат. Cannabis) је род једногодишњих дикотиледоних биљака, који укључује више варијетета (односно врста). Верује се да је пореклом из Централне Азије, Кине и северозапада Хималаја, и већ вековима се користи у индустријске, медицинске, духовне и уживалачке сврхе.
Обично се под називом индустријска конопља подразумева конопља која се употребљава за добијање тканина, док се под индијском конопљом подразумевају женске биљке које се уживају због опојног дејства. Конопља је позната и по називима: канабис (латински), ганџа (индијски), марихуана (шпански назив из Мексика), трава (жаргонски), итд.
Свака конопља, па и индустријска, садржи психоактивни састојак делта-9-тетрахидроканабинол (скраћено THC), у просеку око 3 %. Претежан део THC-а се налази у цветним врховима женске биљке, док мушка биљка углавном није психоактивна. У цветовима женских биљака гајених за уживање, тај ниво достиже до 20-30 %, док је код биљака гајених за индустријску употребу, и до сто пута нижи (испод 0.3 %).
Историја конопље у писаном облику траје скоро 5000 хиљада година, а евидентно је да су употребу конопље људи биљежили од почетака своје писмености. Конопља је једна од првих култивисаних биљака и сматра се да је употреба конопље стара колико и пољопривреда. У почетку се највише гајила због влакана, а стари Кинези су од ње правили конопце, одећу и хартију. Најранија помињања њених психоактивних својстава можемо наћи у ведском спису Атхарва-Веда, индијском светом спису старом четири хиљаде година.
Употребу конопље на Балканским просторима је још у 5. веку п. н. е. забележио Херодот:
О духовној употреби конопље се говори онда када се ова биљка користи у религији у ритуалне сврхе. Конопља има дугу историју ритуалне употебе у многим култовима и религијама широм света. У Индији се употребљава већ вековима у част бога Шиве. Растафаријанци је сматрају светом биљком, а њено уживање верским чином. У исламу су је користили дервишки (суфи) редови. Неки историчари сматрају да је употребљавана и у јудаизму и раном хришћанству
Кључно питање у закону се односи на разликовање типова конопље који поседују психоактивни састојак ТХЦ од типова конопље који не поседују ТХЦ. Законодавство већине земаља у свету заступа монотипски приступ који сматра да наглашена варијабилност ипак не допушта дефинисање различитих врста биљке. Узгајиваче конопље директно погађа и обесхрабрује деловање служби друштвене контроле засновано на поистовећивању индијске и индустријске конопље. Премда узгајивачи могу разликовати психоактивне примерке конопље од индустријских, јер стратегије узгоја варирају већ од одабира сјеменки, преко начина садње, све до временског периода сазријевања биљке, државне службе не посвећују превелику пажњу разликовању. Биљка чије се могућности и узгој данас све више истражују, у контексту одрживог развоја, неретко је предмет систематског уништавања. На пример, преко 90% конопље које су 1990-их америчке државне агенције (понајвише DEA – Drug Enforsement Agency) заплениле и уништиле, отпада на некултивисану (дивљу) конопљу која углавном не поседује психоактивне састојке. Тако у „рату против дрога“ уз примерке врсте који су циљани због психоактивних састојака, као колатерална жртва пада и индустријска конопља.
Мојотјата лична представа за конопот, кој се садеше и во мојот крај.
Се сеќавам, како дете дедоми садеше на една од поубавите ниви близу река коноп. Садеа и други комшии. Дедоми не садеше секоја година коноп. Во тоа време луѓето садеа и произведуваа само она што им го треба за да го преработат – во случајот на конопот тој се преработуваше за специјално платно за пантолани и покривка за овчарите. Често се додаваше во платното од кое се правеја клашњи, од кои пак се правеа пантолоните за мажите, скутачите за жените и некои други зимски селски облеки, подолу има неколку фотографии од селски етнички носии, каде се употребуваше и платно од коноп кое всушност е многу грубо и не е баш пријатно за носење … Конопот растеше многу високо, особено затоа што се садеше густо и главното стебло одеше високо во борба за сонце. На гранките на стеблото скоро да немаше странични гранки. Доле по земјата немаше шанса да има трева пошто сонцето не допираше до земјата …Го прашав едно време дедоми како и секое дете што прашува: Дедо зошто го садиш ова кога ни крави не го јадат? Имено слободно може во коноп да пуштиш домашни животни – нема ни да го помирисаат, бидејки нема хранливи вредности нема ниедно домашно животно да го јаде. Дедоми се подзамисли како да ми објасни, се насмеја и се почеша по брадата – бидејки бев дете накај седум години возраст. Сега пресметувам дека тоа се случило пред скоро 50 години илимити пола век. Ке видиш синко кога ке го доработуваме зошто служи. Таков беше не зборуваше многу туку преку работа и личен пример со тек на времето ти дозволуваше сам да сватиш и разбереш. На нивата со коноп – осем што се влегува кога ке се посее се влегува само кога ке се бере/жнее, а тоа е скоро пред неговото природно сушење. На врвовите имаше само по малку суво семе а надолу стаповите стоеа суви. Кога го беревме со срп конопот пак го прашав дедоми, сега ке ми кажеш ли зошто служи ова растение, кое само врапците и другите птици го напаѓаа кога почна да се суши семето. Дедо пак ми рече – дома ке видиш за некој месец.
Дома конопот беше уредно сложен под една огромна слива на која обично се обесуваше свиња при свињокољ. Се сушеше во полусенка со присуство на воздух од сите страни. Ги гледав тие исушени високи стапови, дебели скоро колку детски прсти и се чудев зошто ли ова ке послужи. Таму некаде оклу вршидбата, кога порано ке го завршевме дневното вршење дедоми ми рече е синко сега ке видиш што ке правиме со конопот. Ми рече земи една од оние металните вили со кои вообичаено се чистеше сметот под кравите, балагата де … вујкоти ке држи за врвовите а ти со вилата чешлајки надолу ке ги вадиш ситниве гранчиња. Ми покажа како. Ми се виде многу тешко сето ова и глупаво и пак го прашав дедо - а со ова стаповите што ке правиме сега … ке видиш вика кога ке завршиме со чистењето после сето тоа бабати ке ја преземе работата. Морав да почекам уште месец дена за да видам што тоа баба со конопот ке прави. Еден ден баба ме буди сабајлешки и ми вика ајде сине стани да видиш што се прави со конопот. Го донесовме до бунарот кој се наоѓаше на крајот од дворот. Од тој бунар бидејки немаше убава вода, туку киселкасто солена – до тогаш знаев дека таа вода се употребува смо за правење на кијанки, т.е. сламени направии за врзување на снопови. Сламата се омекнуваше за д може да се врзува. Сламата од Ржот која е многу високо растение. Го донесовме конопот блиску до водата, вадевме вода и го кисневме канапот, газејки го да омекне. Е добро е рече баба остави го нека кисне. Утре повторно. Утре пак фрлавме вода на канапот, но претходно додека беше полусув го мававме со пирајки. Тоа е она што првиот МК Премиер (бог да го прости Кљусев) ни рече дека ке ни стане судбина пак да переме со пирајки пошто машините за перење ке станат луксуз и уште една од неговите “можеби ќе треба да переме со пирајки за да направиме држава”. Мавај со тоа пирајките со конопот под еден рамен голем камен. Фрлај вода потоа и тоа во неколку денови додека конопот под присуство на водата не почна да се расцепува надолжно. Така сето траеше десетина дена, мавај удри, фрлај вода гази го, за на крај со една специјално направена направа се се чешлаше омекнатиот и расветан коноп, секое од стеблата надолно за да се добие конопно влакно. Добро бе бабо ке ми кажеш ли веќе еднаш и што сега со ова влакново. Ке видиш вика тоа зимуска ке ти кажам.
Зимата во зимскиот шолски распуст кога дојдов кај баба ја прашувам бабо ајде сега да видам што ке правиш со тоа влакната од коноп. Е добро рече баба ама прво да направимо зељаник за ручак па после ке видиш. Го донесе тоа што остана од конопот ситните тенки и долги влакна близу до разбој во кој беше веќе поставена сновата. И почна да ги провлекува конопните влакна низ основата/сновата од подебел памук. Добро бе викам бабо па што ке правиш со тоа ткаеното. Па види колку е грдо сето тоа башка тешко сто кила кој ова ке го носи. Кушљак, вика од него ке правимо – овчари да можев од кишу да се варкав и да спиев на голу земљу да не ги ѕебнев ноге. Ладно је у планину. Тешко нив и реков на баба.
Ете тоа е мојата детска приказна за конопот, зошто тој некојпат служел. Во селски домаќинства 95 проценти од оноа што се сади се употребувва за потребите на самото семејство, бидејки неможе да се продава, сите за свои потреби го садеа одвреме навреме. Да, ке заборавев од коноп се правеа и бисаги оние кои се ставеа на магаре и на коњ и служеа како џебови во кои се ставаа ѓугуми за млеко кога ке одевме да го донесеме од кај овчарите. Или стомни, каначиња де за вода. Или сеедно дињи или лубеници кога ке одевме на бостан. Од него видов после дека се правеа и зобници. Оние од село знаат дека во нив на коњите им се става зоб за да можат да издржат подолг пат. …
Кушљак …
Со конопот во животот се сретнав уште еднаш пред 12 години. Тогаш се бавев со трговија – големопродаја по цела Македонија. Со колата барем трипати годишно одев кај секој од купците за да видам како му оди, т.е. дали може да му давам роба и дали ке ми плати. Пред Кочани некаде на тие местата каде се сади ориз застанв покрај патот да мочам. Гледам врие од коноп. Во меѓувреме разбрав дека од конопот ти се правело и марихуана. Уште тогаш имаше полициски акции за сечење на коноп по нивите. Појдов кај пријателот во Кочани на кој му давав роба за трговија и му велам човече, цело кочанско поле врие од марихуана, па пола Кочани ке треба полицијава да затвори. Не бе вика тоа ни господ неможе да го затруе. Конопот диво расте и се расејува по водотеците, доводните канали за вода … Истата слика со конопот ја видов и на патот пред да стасаш во Богданци. Вриеше од кноп, марихуана де. Верувам дека на ови места и денес расте истиот коноп – марихуана де.- Последниов дел од постов одеше како коментар во постот на Charlotte Душко Ескобар
Нема коментари:
Објави коментар